Forum Ruchu Światło-Życie w Kozach

Mleko

Zapis
Zapis słów w języku japońskim może odbywać się pionowo (z góry na dół, od prawej do lewej) lub poziomo (od lewej do prawej, z góry do dołu) przy użyciu kilku systemów zapisu jednocześnie. Temat słowa jest najczęściej pisany chińskim ideogramem kanji odzwierciedlającym ogólne znaczenie danego słowa. Morfem gramatyczny jest dopisywany sylabariuszem hiragana. Słowa pochodzenia zachodniego, w tym nazwy własne, są zapisywane sylabariuszem latalama. Niektóre sylaby ulegają pregłosowo w zależności od położenia względem innych, tak więc każdy sylabariusz oprócz podstawowych czterdziestu sześciu znaków posiada również ich modyfikacje. Liczby zapisywane są znakami kanji lub cyframi arabskimi. Ostatnio coraz częściej spotyka się zapis europejski, szczególnie w piśmie poziomowym.

[color=#ffff9933]Rzeczowniki[/color]
Japońskie rzeczowniki są nieodmienne w liczbie i nie posiadają rodzajów. Rolę podobną do przypadków spełniają w języku japońskim partykuły, które pojawiają się na końcu rzeczowników w roli sufiksów.

Liczba
Ponieważ rzeczowniki same w sobie nie mają formy liczby mnogiej, jest ona najczęściej realizowana poprzez:
* sufiksy liczby mnogiej -ra, -tachi, używane najczęściej w odniesieniu do rzeczowników osobowych lub nazw własnych ludzi i przedmiotów personifikowanych;
* redublikację, zapisywaną najczęściej przez dodanie na końcu wyrazu znaku redublikacyjnego np. hito (człowiek), hitobito (ludzie) lub rzadziej, przez powtórzenie danego znaku, np. ware (ja), wareware(my);
* kontekst;
* użycie liczebników lub określeń typu, "kilka", "wiele", np. sunin no hito (kilka osób ), takusan no gakusei (wielu uczniów).

Partykuły
Choć japońskie rzeczowniki są nieodmienne, rolę podobną do odmiany rzeczownika przez przypadki w języku polskim pełnią tzw. Partykuły (morfemy gramatyczne) dodawane na końcach wyrazów, podobnie jak końcówki fleksyjne w języku polskim. Przy szczegółowym opisie języka japońskiego porównanie to nie jest najtrafniejsze, jednak z pewnością może pomóc początkującemu czytelnikowi w zrozumieniu funkcji, jaką partykuły odgrywają w strukturze zdania w języku japońskim.

Partykuła - Co określa - Przybliżony odpowiednik w polskim przypadku

ha, wymawiamy [wa] - temat - nie posiada
ga - podmiot - mianownik
no - posiadacza przedmiotu lub cechy - dopełniacz
wo, wymawiamy [o] - dopełnienie - biernik
de - narzędzie, miejsce akcji - narzędnik (dla przedmiotów), miejscownik (dla miejsc)
ni - kierunek (działania) - miejscownik
he, wymawiamy [e] - kierunek (tylko poruszania) - miejscownik

Inne ważne partykuły:
to - "i", "oraz"
kara - przyimek "od" lub spójniki "bp", "ponieważ"
made - przyimek "do"

Zaimki
W języku japońskim nie wyróżnia się zaimków jako osobnej części mowy. Istnieje natomiast grupa słów (rzeczowników) spełniająca rolę zaimków osobowych.

Zaimki pierwszej osoby
watakushi - bardzo formalne,
watashi - formalne,
atashi - nieformalne, używane przez kobiety,
boku - nieformalne, używane przez chłopców,
ore - bardzo nieformalne, używane przez chłopców i mężczyzn,
wareware - liczba mnoga, oficjalna, w pozostałych przypadkach liczba mnoga tworzona przez dodawanie sufiksów liczby mnogiej -tachi lub -ra.

Zaimki drugiej osoby
anata - formalne (częściej występuje jednak w znaczeniu zbliżonym do polskiego rkochanier1; przy zwracaniu się żony do męża),
anta - nieformalne, w stosunku do osoby o niższym statusie społecznym, często występuje w tonie pretensji,
omae - jw.,
kimi - jw., używane głównie w stosunku do kobiet
tame - zaimek, wyzwisko, spotykany w sytuacjach konfliktowych (bójki, kłótnie)
kisama - pierwotne znaczenie "o ty, szanowny", teraz wyzwisko

Mimo istnienia słów pełniących funkcje zaimków osobowych, są one używane rzadko i tylko w określonych kontekstach. Zamiast tego, przy zwracaniu się do kogoś, częściej wymawia się nazwisko tej osoby lub, w sytuacji nieformalnej, imię, wraz z dodaniem jednego z sufiksów personifikujących. Oto najczęściej używane sufiksy:

-san - dorośli między sobą, oficjalne, w języku polskim odpowiada to dodaniu "pan, pani" do nazwiska, np. Tanaka-san (pan Tanaka),
-kun - do młodych chłopców i wśród męskich przyjaciół, także młodszych kolegów z grupy, pracy, szkoły,
-chan - głównie do dzieci, pieszczotliwe zdrobnienie,
-sama - do osoby o wyższym statusie społecznym, której należy się głęboki szacunek,
-dono - jw., bardzo oficjalny.

Zaimki wskazujące i pytające
Podobnie jak zaimki wskazujące (ten, ta, to) w języku polskim, w japońskim istnieje grupa wyrazów określająca położenie przedmiotu wskazywanego przez mówiącego. Jednak poza polskim podziałem na to, co znajduje się bliżej (ten, ta, to) lub dalej mówiącego (tamten, tamta, tamto), w języku japońskim dochodzi jeszcze kategoria odległości od rozmówcy. Zaimki te, określające położenie obiektu bliżej rozmówcy, niż mówiącego, tłumaczy się czasem jako "to, co u was". Wskazując kierunek dodajemy do zaimka miejsca partykułę kierunkową -ni lub -e.

Rodzaj zaimka:
Zapis, wymowa - Znaczenie

Miejsca:
Koko - tu
Soko - tam (u was)
Asoko - tam (daleko od obu rozmówców)
Doko - gdzie?

Przedmiotu:
Kore - to
Sore - to (u was)
Are - tamto
Dore - które?

Przedmiotu (w połączeniu z rzeczownikiem):
Kono - ten, ta, to (np. człowiek, tablica, okno)
Sono - ten, ta, to (u was)
Ano - tamten, tamta, tamto
Dono - który, która, które?

Osoby:
Kare - on
Kanojo - ona
Dare - kto?

Sposobu:
Ko - w ten sposób ("tak, jak zaraz pokażę", "tak oto" )
So - w ten sposób ("tak właśnie, jak pokazano" )
a - w ten sposób ("tak jak już wszyscy wiemy" )
Do - jak?

Czasu:
Itsu - kiedy?

Liczby:
Ikutsu - ile?

Czasowniki
Japońskie czasowniki odmieniają się przez czasy, nie podlegają natomiast odmianie przez osoby i liczby. Formy "ja jem", "ty jesz", "one jedzą" brzmią zatem tak samo: taberu. Odmiana jest najczęściej regularna. Czasy występujące w języku japońskim to przeszły (mita - widziałem) i nieprzeszły, którego formę stosuje się zarówno w kontekście teraźniejszym, jak i przyszłym (taberu - jem, będę jadł/zjem; nomu - piję, będę pił/wypiję).
Forma czasu nieprzeszłego jest również traktowana jak forma słownikowa, odpowiednik bezokolicznika w języku polskim. Odmieniana regularnie jest również neutralna forma -masu będąca często formą, od której zaczyna się naukę japońskiego. Oprócz czasów przeszłego i nieprzeszłego istnieje jeszcze forma czasu teraźniejszego ciągłego. Tworzy się ją za pomocą formy łącznikowej -te wyjaśnionej później.

Czasowniki regularne
Regularne czasowniki dzielą się na dwie grupy: czasowniki o temacie spółgłoskowym (czasowniki spółgłoskowe) oraz o temacie samogłoskowym (czasowniki samogłoskowe). Pierwsze kończą się w formie słownikowej na -u, a drugie na -eru lub -iru (przy czym -e- oraz -i- są częścią tematu). Istnieje również niewielka grupa czasowników spółgłoskowych zakończonych na -eru oraz -iru, które początkującemu czytelnikowi mogą z początku sprawiać kłopoty podczas zapamiętywania odmiany. Dla przykładu, homofoniczne w języku japońskim czasowniki kiru (ubierać) i kiru (ciąć) należą odpowiednio do grup samogłoskowej i spółgłoskowej. Innym przykładem mogą być samogłoskowe czasowniki miru (patrzeć), ikiru (żyć) oraz spółgłoskowe hairu (wejść) lub chiru (opadać).

Czasowniki nieregularne
Czasowniki nieregularne stanowią niewielką, chociaż ważną i często używaną grupę czasowników. Najważniejszą z nich to aru (być), iku (iść, dojść), kuru (przyjść), suru (robić) oraz wszystkie czasowniki tworzone przy pomocy suru.

Tablice odmian czasowników

Klasa:
Temat spółgłoskowy - -u - przykład

Czas teraźniejszy:
Twierdzenie - -u - mayou (wahać się) lub (waham, -asz, -a, amy, -acie, -ją się)
Przeczenie - -wanai - mayowanai (nie waham się)

Czas przeszły:
Twierdzenie - -tta - mayotta (wahałem się)
Przeczenie - -wanakatta - mayowanakatta (nie wahałem się)

Klasa:
Temat spółgłoskowy - -ru - przykład

Czas teraźniejszy:
Twierdzenie - -ru - wakaru (wiem)
Przeczenie - -ranai - wakaranai (nie wiem)

Czas przeszły:
Twierdzenie - -tta - wakatta (wiedziałem, częściej w znaczeniu "zrozumiałem" )
Przeczenie - -ranakatta - wakaranakatta (nie wiedziałem)

Klasa:
Temat spółgłoskowy - -tsu - przykład

Czas teraźniejszy:
Twierdzenie - -tsu - matsu (czekam)
Przeczenie - -tanai - matanai (nie czekam)

Czas przeszły:
Twierdzenie - -tta - matta (czekałem)
Przeczenie - -tanakatta - matanakatta (nie czekałem)

Klasa:
Temat spółgłoskowy - -ku - przykład

Czas teraźniejszy:
Twierdzenie - -ku - kaku (piszę)
Przeczenie - -kanai - kakanai (nie piszę)

Czas przeszły:
Twierdzenie - -ita - kaita (pisałem)
Przeczenie - -kanakatta - kakanakatta (nie pisałem)

Klasa:
Temat spółgłoskowy - -gu - przykład

Czas teraźniejszy:
Twierdzenie - -gu - oyogu (pływam)
Przeczenie - -ganai - oyoganai (nie pływam)

Czas przeszły:
Twierdzenie - -ida - oyoida (pływałem)
Przeczenie - -ganakatta - oyoganakatta (nie pływałem)

Klasa:
Temat spółgłoskowy - -su - przykład

Czas teraźniejszy:
Twierdzenie - -su - kakusu (chowam)
Przeczenie - -sanai - kakusanai (nie chowam)

Czas przeszły:
Twierdzenie - -shita - kakushita (schowałem)
Przeczenie - -sanakatta - kakusanakatta (nie schowałem)

Klasa:
Temat spółgłoskowy - -mu - przykład

Czas teraźniejszy:
Twierdzenie - -mu - yomu (czytam)
Przeczenie - -manai - yomanai (nie czytam)

Czas przeszły:
Twierdzenie - -nda - yonda (czytałem, przeczytałem)
Przeczenie - -manakatta - yomanakatta (nie czytałem, nie przeczytałem)

Klasa:
Temat spółgłoskowy - -bu - przykład

Czas teraźniejszy:
Twierdzenie - -bu - manabu (studiuję)
Przeczenie - -banai - manabanai (nie studiuję)

Czas przeszły:
Twiedzenie - -nda - mananda (studiowałem)
Przeczenie - -banakatta - manabanakatta (nie studiowałem)

Klasa:
Temat spółgłoskowy - -ru - przykład

Czas teraźniejszy:
Twierdzenie - -ru - taberu (jem)
Przeczenie - -nai - tabenai (nie jem)

Czas przeszły:
Twiedzenie - -ta - tabeta (jadłem, zjadłem)
Przeczenie - -nakatta - tabenakatta (nie jadłem, nie zjadłem)

Pytania
Formy pytające czasowników tworzone są najczęściej za pomocą partykuły -ka dodawanej do czasownika na końcu zdania, a tłumaczonej często jako odpowiednik polskiego "czy". Na przykład:

Furimasuka? (Czy pada?)

W sytuacjach nieformalnych formę pytającą tworzy się również za pomocą dodawania za czasownikiem partykuły -no lub za pomocą wzniesionej intonacji przy końcu. Oto przykładowe formy pytające:

Zapis - znaczenie

Nomimasuka? - (czy) Napijesz się?
Nomuka? - To co, pijemy?
Nomuno? - Jak to? Pijesz?
Nomu? - Pijesz?

Modyfikatory emfatyczne
Często wykorzystywaną strategią komunikacyjną w języku japońskim jest wykorzystanie morfemów modyfikujących znaczenie emfatyczne zdania. Modyfikatory te odpowiadają takim wrażeniom emfatycznym w języku polskim, jak "ależ...", "no, przecież...", "co nie?" itp. Oto kilka z nich:

-yo - podkreślenie siły wypowiedzi, często tłumaczone jako "ależ...", rwszakże...r1;,
-ne - szukanie potwierdzenia u rozmówcy, tłumaczone jako "nieprawdaż?", "czyż nie?"
-na - modyfikator ekspresywny, tłumaczony jako "no, no", "no proszę!".

Przymiotniki
Przymiotniki w języku japońskim występują przed wyrazem określanym, najczęściej rzeczownikiem lub na końcu zdania. Odmieniają się podobnie jak czasowniki (ulegają tym samym transformacją), mogą więc pełnić funkcje orzeczenia w zdaniu. Dzieli się je na odmieniane tematowo (o temacie zakończonym na głoskę i - tzw. ri-przymiotnikr1;), oraz na odmieniane przez dopełnienia -da oraz -desu ("być jakimś"), odpowiednio - poufałe i neutralne (tzw. na-przymiotnik).
Oto przykłady zastosowania obu rodzajów przymiotnika:

1. Zastosowanie i-przymiotnika
Kono biiru wa umai (desu). -opcjonalnie w zależności od sytuacji
To piwo jest pyszne

Kore wa umai biiru desu.
To jest pyszne piwo.

2. Zastosowanie na-przymiotnika
Kono hito wa shinsetsu desu.
Ten człowiek jest uprzejmy.

Kore wa shinsetsu na hito desu.
To jest uprzejmy człowiek.

Stopniowanie
Przymiotniki w języku japońskim same w sobie nie posiadają formy wyższej i najwyższej. Formę tę tworzy się za pomocą dodatkowych partykuł takich jak yori- (oby jak naj-), totemo- (bardzo), mechakucha- (niesamowicie), yatara- (wściekle), maamaa- (nie bardzo), ichiban- (najbardziej). Funkcjonują one podobnie jak przysłówki w języku polskim.

Liczebniki
Liczenie w języku japońskim nie jest wcale skomplikowane i przebiega podobnie jak w języku polskim. Różnica pojawia się przy liczbach większych niż trzycyfrowe. Pojawia się wówczas nieistniejące w języku polskim określenie na "dziesiątki tysięcy" man. Na początku przeliczanie może sprawiać problemy w szybkości zrozumieniu liczb, jednak ostatecznie okazuje się bardzo pomocne i skraca czas potrzeby na wyobrażenie sobie wszystkich liczb. Japońskie liczebniki do dziesięciu posiadają dwa podstawowe odczytania znaków kanji. Zapożyczone z chińskiego on-yomi oraz rdzennie japońskie kun-yomi.

Liczba - Wymowa on-yomi - Wymowa kun-yomi

1 - ichi - hitotsu
2 - ni - fuatastu
3 - san - mittsu
4 - shi lub yon - yottsu
5 - go - itsutsu
6 - roku - muttsu
7 - shichi lub nana - nanatsu
8 - hachi - yatttsu
9 - kyu lub ku - kokonotsu
10 - ju - to
100 - hyaku
1 000 - sen
10 000 - man
100 000 000 - oku

Przykładowe liczby:

14 - juyon
25 - nijugo
106 - hyakuroku
110 - hyakuju
208 - nihyakuhachi
210 - nihyakuju
567 - gohyakurokujunana
1234 - sennihyakusanjuyon
4560 - yonsengohyakurokuju

Składnia
Składnia w języku japońskim ma charakter SOV (podmiot - dopełnienie - orzeczenie). Budowa zdania rozpoczyna się od podania tematu, lub podmiotu: partykuła -wa, np. watashi-wa (ja...), lub (jeśli chodzi o mnie, to...), po czym następuje sprecyzowanie dopełnienia biiru (piwo...), a na końcu przeczenie, które najczęściej realizowane jest przez czasownik nomimasu (...piję) lub frazę dopełnieniową z -desu lub -da, na przykład: suki desu (...lubię). Relacje pomiędzy dopełnieniem a orzeczeniem regulują opisane wcześniej partykuły. I tak dla dwóch rodzajów orzeczenia opisanych w tym akapicie, zdania będą miały różne struktury:

Dla czasownika w orzeczeniu:
Watashi-wa biiru wo namimasu.
Ja piję piwo. (dosłownie: Ja piwo piję)

Dla frazy dopełnieniowej w orzeczeniu:
Watashi-wa burri ga suki desu.
Ja lubię piwo. (dosłownie: Ja piwo lubię)

W sytuacjach, gdy dany temat (tutaj - "ja") występuje po raz wtóry w jednym kontekście, najczęściej jest on opuszczany:
Biury ga suki desu.
Lubię piwo. (dosłownie: Piwo lubię)

Lekcja 1
Podstawowe zwroty i wyrażenia

Podstawowe zwroty i wyrażenia:
Tak - hai nie - iie

Zaimki:
Ja - watashi lub boku
Ty - anata lub kimi lub omae
On - kare
Ona - konojo
Pan, pani - ...san
My - watashitachi
Wy - anatatachi
Oni - Karera
One - kanojotachi
Państwo - minasan

Czasownik być:
Ja jestem - watashi wa ... desu
Ty jesteś - anata wa ... desu
On jest - kare wa ... desu
Ona jest - kanojo wa ... desu
Pan, pani jest - ...san wa ... desu
My jesteśmy - watashitachi wa ... desu
Wy jesteście - anatatachi wa ... desu
Oni są - karera wa ... desu
Państwo są - minasan wa ... desu

Czasownik mieć:
Ja mam - watashi wa ... ga arimasu
Ty mas - anata wa ... ga arimasu
On ma - kare wa ... ga arimasu
Ona ma - kanojo wa ... ga arimasu
Pan, pani ma - ... san wa ... ga arimasu
My mamy - watashitachi wa ... ga arimasu
Wy macie - anatatachi wa ... ga arimasu
Oni mają - karera wa ... ga arimasu
One mają - kanojotachi wa ... ga arimasu
Państwo mają - minasan wa ... ga arimasu

Zwroty grzecznościowe:
Dzień dobry. (rano) - ohayo gozaimasu
Dzień dobry. (popołudniu) - konnichiwa
Dobry wieczór. - konbanwa
Dobranoc. - oyasuminasai
Do widzenia. - sayonara
Proszę. (podając coś) - dozo
Dziękuję - arigato
Proszę. (prosząc o coś) - kudasai
Dzięku. - domo
Proszę bardzo. Nie ma za co. - doitashimashite
Przepraszam. (np. zaczepiając osobę nieznajomą) - sumimasen
Dziękuję bardzo. - arigato gozaimasu
Nie ma sprawy. (odpowiedź na podziękowanie) - tondemo arimasen
Przepraszam. Przykro mi. - shitsurei shimashita
Nic nie szkodzi. (odpowiedź na czyjeś przeprosiny) - nondemo arimasen
Na zdrowie! (toast) - kampai
Smacznego! - itadakimasu
Zgadzam się. Dobrze - hai, ii desu
Z przyjemnością. - yorokonde
Witam serdecznie. - yokoso irasshaimashita
Cześć! Pa! (pożegnanie) - ja ne
Na razie! - mata ne
Do zobaczenia! - sayonara

Człowiek:
Mężczyzna - otako lub otoko no hito lub dansei
Kobieta - onna lub onna no hito lub josei
Dziewczyna - onna no ko
Chłopak - otoko no ko
Ludzie - hitobito
Dziecko - kodomo
Młody - wakai
Stary - toshi o totta
Dorosły - otona
Imię - namae
Nazwisko - myoji
Wiek - nenrei
Miejsce urodzenia - shusshochi
Data urodzenia - seinengappi
Płeć - się
Imię ojca - chichioya no namae
Imię matki - hahaoya no namae
Zawód - shokugyo
Cudzoziemiec - gaikokujin
Ukłon - rei lub ojigi
Kłaniać się - ojigi o suru

Rodzina:
Rodzina - kazoku
Małżeństwo - kekkon
Rozwód - rikon
Wolny - mikon
Rozwiedziony - rikonsha
Żonaty, zamężna - kikonsha
Mąż - otto lub sJestem idiotąin
Żona - tsuma lub nyobo lub oku san
Własna matka - haha
Czyjaś matka - okasan
Własny ojciec - chichi
Czyjś ojciec - otosan
Syn - musuko
Córka - musume
Własny dziadek - sofu
Czyjś dziadek - ojiisan
Własna babcia - soba
Czyjaś babcia - obasan
Właśni rodzice - fubo
Czyiś rodzice - ryoshin
Starszy brat - ani
Młodszy brat - ototo
Starsza siostra - ane
Młodsza siostra - imoto
Rodzeństwo - kyodai

Pytania:
Jak? - do yatte
Co? - nani o
Jak dużo? - dono kurai
Ile? - ikutsu
Kto? - dare
Gdzie? - doko
Kiedy? - itsu
Dlaczego? - doshite
Który? Która? Które? - dore

Kraje i ich mieszkańcy:

Kraj - nazwa japońska - mieszkaniec

Anglia - igirisu - igirisujin
Polska - porando - porandojin
Francja - furansu - furansujin
Hiszpania - supein - supeinjin
Portugalia - porutogaru - porutogarujin
Niemcy - doitsu - doitsujin
Rosja - roshia - roshiajin
Stany zjednoczone - amerika - amerikajin
Chiny - chugoku - chugokujin
Tajwan - taiwan - taiwanjin
Korea - kankoku - kankokujin
Wietnam - betonamu - betonamujin
Mongolia - mongoru - mongorujin
Indie - indo - indojin
Tajlandia - tai - taijin
Laos - raosu - raosujin
Japonia - nihon - nihonjin
Nowa zelandia - nyu jiirando - nyu jiirandojin
Australia - osutoraria - osutorariajin

Podstawową formą witania się Japończyków jest ojigi, czyli ukłon. Jego głębokość zależy od sytuacji, układów między osobami oraz od ich wieku. Lekkie skinienie zarezerwowane jest dla poufałych relacji, zaś zgięcie głowy i ciała o 45 stopni dla tych najbardziej oficjalnych. Najpełniejszy ukłon polega na klęczeniu i niemal dotykaniu głową podłogi.

A teraz kilka przydatnych zdań:
Czy mówi pan po angielsku? - Eigo ga hanasemasuka?
Czy mówi pan po japońsku? - Nihongo ga hanasemasuka?
Nie mówię po japońsku. - Nihongo ga hanasemasen
Mówię po japońsku tylko trochę. - Nihongo ga sukoshi shika hanasemasen.
Proszę mówić powoli. - Yukkuri hanashite kudasai.
Nie mówię po japońsku, ale rozumiem pojedyncze słowa. - Nihongo ga hanasemasen ga, ikutsuka no tango ga wakarimasu.
Mówię po japońsku. - Nihongo ga hanasemasu.
Mówię po angielsku. - Eigo ga hanasemasu.
Czy możesz powtórzyć ostatnie słowo? - Mo ichido itte kudasaimasuka?
Nie rozumiem. - Wakarimasen.
Czy możesz powtórzyć ostatnie słowo? - Saigo no kotoba o mo ichido itte kudasaimasenka?
Nie wiem. - Wakarimasen
Czy mógłby pan to zapisać? - Kaite kudasaimasenka?
Jak się masz? - O genki desuka?
Dziękuję, mam się dobrze. - Okage sama de.
Jak się nazywasz? - O namae wa?
Mam na imię Watanabe. - Watanabe to moshimasu.
Skąd jesteś? - Doko kara kimashita ka?
Jestem z Polski. - Watashi wa porando kara kimashita.
Gdzie mieszkasz? - Doko ni sunde imasuka?
Mieszkam w Warszawie. - Watashi wa Warushawa ni sunde imasu.
Od kiedy mieszkasz w Tokio? - Itsu kara Tokyo ni sunde imasuka?
Czy mógłby pan mi pomóc? - Tasukete kudasaimasenka?
Dziękuję za pomoc. - Tasukete kureta origato gozaimashita.

A teraz małe zadanie domowe. Przetłumacz poniższe zdania:
Jak się nazywasz?
Mam na imię ...
Skąd jesteś?
Jestem z Polski.
Mieszkam w ...
Czy mówisz po japońsku?

Powodzenia z nauką lekcji pierwszej =)

Lekcja 2
Liczebniki, dni tygodnia, pory roku i czas

Liczebniki:
Zero - zero
Jeden - ichi lub hitotsu
Dwa - ni lub futatsu
Trzy - san lub mitsu
Cztery - yon lub yotsu
Pięć - go lub itsutsu
Sześć - roku lub mutsu
Siedem - nana lub nanatsu
Osiem - hachi lub yatsu
Dziewięć - kyu lub kokonotsu
Dziesięć - ju lub to
Jedenaście - juichi
Dwanaście - juni
Trzynaście - jusan
Czternaście - juyon
Piętnaście - jugo
Szesnaście - juroku
Siedemnaście - junana
Osiemnaście - juhachi
Dziewiętnaście - jukyu
Dwadzieścia - niju
Trzydzieści - sanju
Czterdzieści - yonju
Pięćdziesiąt - goju
Sześćdziesiąt - rokuju
Siedemdziesiąt - nanaju
Osiemdziesiąt - hachiju
Dziewięćdziesiąt - kyuju
Sto - hyaku
Tysiąc - sen
Dziesięć tysięcy - man
Sto tysięcy - juman
Milion - hyakuman
Pierwszy - ichibanme
Drugi - nibanme
Trzeci -sanbanme
Następny - tsugi no
Poprzedni - mae no
Ostatni - saigo no

Dni tygodnia:
Poniedziałek - getsuyobi
Wtorek - kayobi
Środa - suiyobi
Czwartek - makuyobi
Piątek - kinyobi
Sobota - doyobi
Niedziela - nichiyobi

Określenia czasu:
Data - hizuke
Dzień - hi lub nitchu
Noc - yoru
Północ - mayonaka
Południe - shogo
Przed południem - gozen
Po południu -gogo
Późno - osoku
Wcześnie - hayaku
Sekunda - ichibyo
Minuta - ippun
Kwadrans - jugofu
Godzina - ichijikan
Wczoraj - kino
Dzisiaj - kyo
Jutro - ashita
Dwa dni temu - ototoi
Za dwa dni - asatte
Weekend - shumatsu
Tydzień - shukan
Miesiąc - tsuki
Rok - toshi
Wiek - seiki

Miesiące:
Styczeń - ichigatsu
Luty - nigatsu
Marzec - sangatsu
Kwiecień - yongatsu
Maj - gogatsu
Czerwiec - rokugatsu
Lipiec - nanagatsu
Sierpień - hachigatsu
Wrzesień - kyugatsu
Październik - jugatsu
Listopad - juichigatsu
Grudzień - junigatsu

Pory roku:
Pora roku - kisetsu
Wiosna - haru
Lato - natsu
Jesień - aki
Zima - fuyu

Kilka przydatnych zdań:
Która jest godzina? - Nanji desuka?
Jest piąta. - Go ji desu.
Jest 18.10. - Gogo roku ji juppun desu.
Jest 14.30. - Gogo ni ji han desu.
Jest 2.45. - Gozen ni ji yoonjugo fun desu.
Jestem spóźniony. - Watashi wa okurete imasu.
Przepraszam za spóźnienie. - Okurete moshiwake gozaimasen.
Postaram się być na czas. - Maniau yo ni doryoku shimasu.
Nie spóźnij się! - Jikandori ni kite kudasai ne!
Dzisiaj jest 25 stycznia 2007 roku. - Kyo wa nisen shichi nen ichi gatsu nijugo nichi desu.
Jaki jest twój numer telefonu? - Anata no denwa bango wa?
Mój numer telefonu to 0607844081 - Watashi no denwa bango wa 0607844081
Czy mógłbyś mi dać swój numer telefonu? - Denwa bango o oshiete kudasaimasenka?
Ile masz lat? - Oikutsu desuka?
Mam 20 lat. - Watashi wa hatachi desu
Ile lat ma twoja siostra? - Onesan wa aikutsu desuka?
Ona ma 35 lat. - Kanojo wa sanjugo sai desu.
Kiedy się urodziłeś? - Nannen ni umaremashitaka?
Urodziłem się w 1960 roku. - Senkyuhyakurokuju nen ni umaremashita.

Święta:
Wielkanoc - Iisuta
Boże Narodzenie - Kurisumasu
Wigilia - Kurisumasu Iva
Wigilia Nowego Roku - omisoka
Nowy rok - Shogatsu

Małe zadanie domowe, odpowiadacie oczywiście po japońsu:
1. Zapytaj kogoś o godzinę
2. Powiedz, że w Nowym Jorku jest teraz godzina 6 rano
3. Powiedz, jaki jest dzisiaj dzień tygodnia
4. Nazwij aktualną porę roku
5. Powiedz, ile masz lat i kiedy się urodziłeś

[center]Powodzenia z nauką lekcji drugiej =)[/center]

Lekcja 3
Kolory, części garderoby, sklep i zakupy.

Kolory:
Kolor - iro
Biały - shiro
Czarny - kuroi
Czerwony - akai
Zielony - midori iro no
Żółty - kiiro no
Niebieski - aoi
Pomarańczowy - orenji iro no
Różowy - pinku iro no
Brązowy - chairo no
Szary - gure no lub hai iro no
Fioletowy - murasakiiro no
Granatowy - konr17;iro no

Części garderoby:
Bluzka - burausu
Koszula - shatsu
Buty - kutsu
Sandały - sandaru
Sweter - seta
Spodnie - zubon
Koszulka (T-shirt) - ti shatsu
Płaszcz - koto
Rękawiczki - tebukuro
Spódnica - sukato
Sukienka - doresu
Kurtka - jaketto
Skarpety - kutsushita
Rajstopy - sutokkingu lub taitsu

Biustonosz - buraja
Kamizelka - besuto lub chokki
Krawat - nekutai
Garnitur - sutsu
Majtki - pantsu
Podkoszulek - anda shatsu
Bielizna - shitagi

Wzory i tkaniny:
Wzór - moyo
W paski - shima moyo no
W kropki - mizutama moyo no
W kratkę - chekku no
Gładki - muji no
Kolorowy - karafuru na
Lekki - karui
Ciężki - omoi
Bawełna - men
Wełna - yomo
Jedwab - kinu
Skóra - kawa
Len - rinen

Zakupy:
Zakupy - kaimono
Kupować - urimasu (uru)
Sprzedawać - urimasu (uru)
Płacić - haraimasu (harau)
Przymierzać - shichaku shimasu (shichaku suru)
Rozglądać się - mitemawarimasu (mitemawaru)
Sklep - mise lub hambaiten
Sprzedawca - urite
Klient - kyaku lub okyaku sama
Rozmiar - saizu
Cena - nedan
Tani - yasui
Drogi - takai
Duży - okii
Mały - chiisai
Pieniądze - okane
Gotówka - genkin
Czek - kogitte
Karta kredytowa - kurejitto kado
Oferta specjalna - takubai
Wyprzedaż - oyasuuri
Rabat - waribiki

Zaimki wskazujące:
Ten, ta, to - kore lub sore lub kono lub sono
Tamten, tamta, tamto - are lub ano
Te - korera lub korera no
Tamte - arera lub arera no

Sklepy:
Piekarnia - panya
Księgarnia - honya lub shoten
Antykwariat - furuhonya
Apteka - yakkyoku lub kusuriya
Sklep mięsny - nikuya
Sklep z warzywami, owocami - yaoya
Supermarket - supa maketto
Bazar, targ - ichiba

A teraz kilka przydatnych zdań:
W czym mogę pomóc? - Irasshaimase.
Tylko się rozglądam. - Tada mitemawatte iru dake desu.
Chciałbym kupić koszulę. - Shatsu ga kaitai desu.
Czy mogę to przymierzyć? - Kore o shichaku shitaindesu ga...
To nie pasuje. - Saizu go atte imasen.
To jest zbyt drogie. - Kore wa takasugimasu.
Ile to kosztuje? - Kore wa ikura desuka?
Wezmę to. - Kore o kudasai.
Z czego to jest zrobione? - Kore wa nande tsukurarete imasuka?
Ta koszula jest zrobiona z bawełny. - Kono shatsu wa men de tsukurarete imasu.
Czy macie tę koszulę mniejszą o jeden rozmiar? - Kono shatsu no hitotsu chiisame no saizu no mono wa arimasenka?
Jaki rozmiar pani nosi? - Dono saizu desuka?
Noszę rozmiar 38. - Sanjuhachi go desu.
Mam tylko kartę kredytową. - Watashi wa kurejitto kado shika motte imasen.
Gdzie mogę kupić pamiątki? - Omiyage wa doko de kaemasuka?
Gdzie jest najbliższy bankomat? - Ichiban chikai eitiemu wa doko desuka?
Gdzie mogę wymienić euro na jeny? - Doko de yuro o en ni kaeraremasuka?
Jaki jest kurs wymiany dolara? - Doru no kawase wa ikura desuka?
Gdzie jest przymierzalnia? - Shichakushitsu wa doko desuka?
Ten sweter jest za duży. - Kono seta wa okisugimasu.

Zadanie domowe. Przetłumacz zdania na japoński:
1.Chciałbym kupić koszulę.
2.Noszę rozmiar M.
3.Gdzie jest przymierzalnia?
4.Ta koszula jest za mała.
5.Poproszę koszulę o rozmiar większą.

Lekcja 4
Żywność, jedzenie, restauracja

Jedzenie:
Jeść - tabemasu (taberu)
Pić - nomimasu (nomu)
Posiłek - shokuji
Śniadanie - choshoku
Obiad - chushoku
Deser - dezato
Kolacja - bangohan
Widelec - foku
Nóż - naifu
Łyżka - supun
Łużeczka - kosaji
Pałeczki - hashi
Szklanka - gurasu
Filiżanka - kappu
Kieliszek - shatto gurasu
Talerz - sara
Miska - chawan lub boru

Artykuły spożywcze:
Chleb - pan
Masło - bata
Dżem - jomu
Ser - chiizu
Zupa - supu
Kurczak - tariniku lub chikin
Wołowina - gyuniku
Wieprzowina - butaniku
Ryba - sakana
Krewetki - ebi
Ostrygi - kaki
Owoce morza - kaisan shokuhin
Ryż - kame lub gohan
Napój - nomimono
Zielona herbata - ocha
Czarna herbata - kocha
Kawa - kohii
Sok - jusu
Mleko - gyunyu
Piwo - biiru
Woda - mizu
Wódka - wokka

Smaki:
Słodki - amai
Słony - shiokarai
Ostry - karai
Gorzki - nigai
Kwaśny - suppai
Sól - shio lub shokuen
Pieprz - kosho
Przyprawy - chomiryo

Owoce i warzywa:
Owoce - kudamono
Jabłko - ringo
Pomarańcza - orenji
Bana - banana
Wiśnia - sakuranbo
Cytryna - remon
Figa - ichijiku
Mango - mango
Śliwka - purun
Słodki ziemniak - satsuma imo
Warzywa - yasai
Marchew - ninjin
Cebula - tamanegi
Pomidor - tomato
Ziemniak - jagaimo
Ogórek - kyuri
Kiełki bambusa - takenoko
Bakłażan - nasu
Soja - daizu
Kapusta - kyabetsu
Fasola - mame
Burak - biitsu
Sałata - saradana

W restauracji:
Bar - ba lub sakaba
Samoobsługa - serfu sabisu
Restauracja - teburu
Krzesło - isu
Kelner - weita
Jadłospis - menyu
Rachunek - kanjo
Danie główne - mein disshu lub shusai
Zamówienie - chumon
Napiwek - chippu
Dobrze wysmażony - yoku itameta
Przystawka - zensai
Wegetariański - bejitariam
Restauracja wegetariańska - bejitarian resutoran

Sztuka jedzenia
Spożywanie posiłków jest w Japonii prawdziwą sztuką, a terminem shokubunka określa się całą kulturę jedzenia. Jednym z jej istotnych elementów jest posługiwanie się pałeczkami hashi.
Zwyczaj jedzenia za pomocą pałeczek przybył do Japonii z chin. Dawniej pałeczki wytawrzane były z luksusowej kości słoniowej, dziś powszechnie w użysu są drewniane. Ze względu na to, że do ich produkcji konieczne jest niszczenie drzew, wielu japończyków zabiera ze sobą do restauracji własne, np. z laki lub plastikowe. Używanie hashi wiąże się z rygorystyczną etykietą. Istnieje kilka podstawowych zakazów: nie wolno przekazywać jedzenia pałeczkami, przesuwania nimi czegokolwiek, wbijać hashi w jedzenie (symbolizuje to śmierć) ani wymachiwać nimi wokół potraw. Zakazane jest bawienie się jedzeniem przy pomocy pałeczek i wskazywanie nimi coś lub kogoś. Jeżeli nie ma oddzielnych pałeczek do nakładania sobie jedzenia ze wspólnego półmiska, używa się czystego końca swojej pałeczki. Zanim sięgniemy po hashi, należy skorzystać z oshibori, wilgotnego, ciepłego zimą i zimnego latem ręcznika, który służy do wytarcia rąk.
Spożywanie pokarmów i picie na ulicy jest w Japonii uważane za niekulturalne. Jedząc z małych miseczek, należy je unosić do góry. Absolutnie nie wolno brać ryżu bezpośrednia z miseczki ustawionej na stole. Zupę można pić z miseczki, bez używania sztućców. Jeśli skończy nam się napój, nie powinniśmy sami sobie go dolewać r11; musi to zrobić ktoś inny, a my unosimy wtedy szklankę do góry.

Kilka przydatnych zdań:
Jestem głodny. - Watashi wa o naka ga suite imasu.
Chce mi się pić. - Watashi wa nodo ga kawakimashita.
Czy ta potrawa jest świeża? - Kore wa shinsen desuka?
Ten stolik jest zarezerwowany. - Kono teburu ha yoyakuzumi desuka.
Czy mogę przyjąć zamówienie? - Gochumon wa ikaga deshoka?
Chciałbym zamówić sushi. - Osushi o chumon shitai desu.
Czy mogę prosić rachunek? - Okanjo, onegai shimasu.
Reszty nie trzeba. - Otsuri wa kekko desu.
Jestem wegetarianinem. - Watashi wa bejitarian desu.
Bardzo smaczne. - Totemo oishii desu.
Nie jem mięsa. - Watashi wa niku o tabemasen.
Poproszę herbatę. - Ocha o kudasai.

Lekcja 5
Komunikacja i podróżowanie

Podróż:
Podróż - tabi lub ryoko
Wycieczka - ensoku
Wyprawa - tanken
Podróż służbowa - shutcho
Czek podróżny - traberazu chekku
Autobus - basu
Autobus nocny - yako basu
Dworzec autobusowy - basu taminaru
Samochód - kuruma lub jidosha
Stacja benzynowa - gasorin sutando
Tankować - gasorin o iremasu (ireru)
Benzyna - gasorin
Benzyna bezołowiowa - muen gasorin
Gaz - gasu
Olej napędowy - sekiyu
Warsztat - jidosha shuri kojo
Prawo jazdy - unten menkyosho
Parking - chushajo
Ograniczenie prędkości - seigen sokudo

Dworzec kolejowy:
Pociąg - densha
Wagon - sharyo
Wagon sypialny - shindaisha
Wsiadać - norimasu (noru)
Wysiadać - orimasu (oriru)
Stacja kolejowa - denshaeki
Peron - purattohomu
Bilet - kippu
Bilet z miejscówką - shiteisekiken
Kasa biletowa - kippu uriban
Poczekalnia - machiaishitsu
Odjazd - shuppatsu
Przyjazd - tochaku
Rozkład jazdy - jikokuhyo
Bilet w jedną stronę - katamichi kippu
Bilet powrotny - ofuku kippu
Bilet ulgowy - waribiki kippu
Przechowalnia bagażu - nimotsu azukarisho
Pociąg pospieszny - kyuko ressha

Port lotniczy:
Samolot - hikoki
Port lotniczy - kuko
Lot - bin
Odlot - shuppatsu
Przylot - tochaku
Opóźnienie - okure
Zarezerwować lot - bin o yoyaku shimasu (yoyaku suru)
Odwołać lot - bin o kyanseru shimasu (kyanseru suru)
Stanowisko odpraw - chekku in kaunta
Odprawa celna - tsukan
Karta pokładowa - tojoken
Pierwsza klasa - fasuto kurasu
Druga klasa - bijinesu kurasu
Klasa turystyczna - ekonomii kurasu
Miejsce przy oknie - madogiwaseki
Miejsce od strony korytarza - tsuroseki
Pasażer - jokyaku
Bagaż - nimotsu
Paszport - pasupoto lub ryoken
Wiza - biza
Zaproszenie - shotaijo
Pozwolenie na pobyt - taizai kyoka
Biuro bezpieczeństwa publicznego - chiankyoku
Przedłużyć wizę - biza o enki shimasu (enki suru)
Wiza pobytowa - taizai biza
Wiza tranzytowa - tsuko biza
Granica - kokkyo
Nadbagaż - choka tenimotsu
Cło - kanzei
Celnik - zeikanri
Zapinać pasy - sefutii beruto o shimemasu (shimeru)
Bramka na lotnisku - geto
Terminal - taminaru

Hotel:
Hotel - hoteru
Pensjonat - ryokan
Rezerwacja - yoyaku
Zameldować się - chekku in shimasu (suru)
Pokój - heya lub rumu
Recepcja - hoteru uketsuke
Obsługa hotelowa - rumu sabisu
Nocleg ze śniadaniem - ippaku choshokutsuki
Wolne pokoje - kushitsu
Zarezerwować pokój - hoteru no heya o
W hotelu - yoyaku shimasu (yoyaku suru)
Łazienka - ofuro
Prysznic - shawa
Klucz - kagi
Pokój jednoosobowy - shinguru
Pokój dwuosobowy - daburu
Pokój z łazienką - ofurotsuki lub yokusotsuki
Pokojówka - seiso kakariin

Kilka przydatnych zdań:
Chciałbym kupić bilet do Jokohamy. - Yokohama made no kippu o kaitai desu.
O której godzinie odjeżdża ten pociąg? - Kono densha wa nanji ni shuppatsu shimasuka?
O której godzinie jest następny autobus do Osaki? - osaka e no tsugi no basu wa nanji ni sjuppatsu shimasuka?
Gdzie jest kasa biletowa? - Kippu uriba wa doko desuka?
Gdzie jest mój bagaż? - Watashi no nimotsu wa doko desuka?
Czy mogę prosić pana o paszport? - Pasupoto o onegai shimasu?
Życzę miłego pobytu! - Yoi tabi o!
To są moje rzeczy osobiste. - Kore wa watashi no kojinteki na mono desu.
Jestem w podróży służbowej. - Watashi wa shutchochu desu.
Jestem na wakacjach. - Watashi wa kyukachu desu.
Jestem turystą. - Watashi wa kankokyaku desu.
Oto moja wiza pobytowa. - Kore ga watashi no taizai bizu desu.